Zelf ben ik ook een ouder. Mijn jongste dochter is nu 9 en zit op pianoles. Ik besef dat ik een kleine voorsprong heb ten opzichte van ouders die zelf geen instrument bespelen, maar het ouderschap verandert daarin niet.

Iedere dag

Het leren bespelen van een instrument gaat door veelvuldige herhaling. Dit betekent dat een leerling (jouw zoon of dochter) iedere dag moet oefenen om het te leren beheersen. Dit heeft te maken met spiergeheugen en automatiseren.

Strijd

Veel krijg ik te horen van ouders: “Ik moet mijn kind steeds er toe aanzetten om te oefenen.” Vaak gaat dat dan gepaard met een strijd en kiezen ouders er uiteindelijk voor om de lieve vrede te bewaren en vragen zich ondertussen af of ze hun kind niet beter van les af kunnen halen.
Die strijd ken ik heel goed. Ook mijn dochter vindt het leuk om af te spreken met vriendinnetjes, en als ze thuiskomt wil ze graag achter de pc/tv/telefoon of gewoon lekker spelen.

Consequent

Ik ben er van overtuigd dat kinderen wel kunnen aangeven wat ze willen, maar nog niet kunnen overzien wat de consequenties zijn op de langere termijn. Ook zijn ze nog niet goed in staat hun dag in te delen om alles te doen wat ze graag willen doen.
Dat is een van de schone taken van ons als ouders. Ik vind dat het onze plicht is om de kinderen te begeleiden zodat zij zich zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen. Daarbij hoort wat mij betreft het helpen indelen van de dag, samen met je kind. Daarna moeten wij bewaken dat die indeling ook opgevolgd wordt. Consequent! Geef je je kind ruimte om iets anders te doen dan de afgesproken taken, dan zal je kind dat zonder meer doen en komt er van oefenen (of huiswerk, of tafeldekken, of kamer opruimen, enz) gewoonweg niets terecht.

De beloning

Persoonlijk werk ik liever niet met beloningen in materiële vorm, zoals een cadeautje wanneer je minstens een x aantal dagen geen scheldwoorden hebt gebruikt. Dan schep je ook de verwachting dat bij een volgende inspanning ook een dergelijke beloning wordt gegeven.
De allerbelangrijkste beloning is het resultaat: Na oefenen kun je iets dat je eerst niet kon. Na huiswerk doen heb je iets geleerd. Na tafeldekken kun je samen aan tafel eten. Zonder vloeken heerst er een prettigere sfeer.
Wel hou ik van complimenten geven. Niet alleen wanneer je kind iets laat zien, maar ook ‘ongevraagd’ door te benoemen wat er goed gaat en je waardering daarvoor uit te spreken. Daarmee geef je op een positieve en subtiele manier de richting aan die je als ouder beoogt.

Praktisch en effectief oefenen

Mooi, wanneer je je kind aan het oefenen hebt gekregen! Maar daar is het nog niet helemaal mee gedaan.

Over het algemeen zal een kind het boek voor z’n neus nemen, de liedjes een aantal keer spelen en het daarna voor gezien houden. Ik moet eerlijk zeggen dat ik er blij mee ben als dat gebeurt, want ze zien toch het materiaal en gaan in ieder geval niet achteruit (hetgeen sowieso gebeurt wanneer ze niet oefenen). Er zit een groot verschil tussen doorspelen en oefenen. In de regel kan een kind zelf niet goed de discipline opbrengen om te oefenen. Ik besteed daarom ook een groot deel van de lessen aan het leren oefenen. Helaas ben ik er alleen tijdens de les, dus thuis zal de leerling dit zelf moeten doen en dat valt niet mee. Een beetje hulp van de ouders is heel welkom.

Zo zit ik tijdens het piano oefenen van mijn dochter wel eens naast haar (ik kan niet heel vaak, want ik geef meestal les wanneer zij thuis oefent). Dan help ik haar zoals volgens mij alle ouders hun kinderen met ieder instrument zouden moeten helpen.

• Neem even de tijd en wees geduldig.
• Hou het schriftje met aanwijzingen erbij en wijs je kind hierop.
• Over het algemeen werkt het heel goed om in kleine stukken te werken, voor zover mogelijk per ‘muzikale’ zin, of anders per regel. Soms zijn er zulke moeilijke stukjes, die kun je beter per maat oefenen.
• Oefen langzaam! Bij piano is dat linkerhand en rechterhand apart voordat je ze samen speelt. Bij viool kun je eerst de noten langzaam spelen zonder ritme of articulatie. Je kunt zelfs de hele stok wegleggen en pizzicato spelen (tokkelen) zodat je niet op teveel tegelijk hoeft te letten. Stimuleer je kind om dit te doen, en
• wanneer een stukje goed gaat, speel het dan nog een keertje extra om er zeker van te zijn dat het geen toevalstreffer was.
• Leg de lat niet te hoog en stel haalbare doelen.

Mijn dochter vind het niet leuk om een stukje keer op keer te spelen, maar zodra ze merkt dat het werkt en dat ze iets kan spelen waar ze voor het oefenen niets van bakte, wordt ze enthousiast en speelt vol bravoure wat ze zojuist heeft geoefend. Alle boze gezichten zijn verdwenen en ik ben weer geliefd.

Geef je kind ook de kans om het een volgende keer zelf zo aan te pakken en complimenteer wanneer dat proces lukt, of herinner hem er aan zodat hij weer op het juiste spoor wordt gezet.

Succes en laat je me weten als het lukt, of wanneer je vragen of tips hebt?